Αξιοθέατα στα Τζουμέρκα και τα Ζαγοροχώρια

Πριν φτάσετε στα Τζουμέρκα ή το Ζαγόρι θα προτείναμε να κάνετε τις εξής στάσεις ξεκούρασης όταν θα έχετε ήδη μπει στην Ήπειρο. Την λίστα με τους προορισμούς την επισκεφτήκαμε την πρώτη μέρα ταξιδιού, εκτός από το σπήλαιο Περάματος που θα βρείτε λίγο μετά τα Ιωάννινα, ερχόμενοι από τη γέφυρα στο Ρίο-Αντίρριο και είναι ταξινομημένη γεωγραφικά από νότο προς βορρά.

Αξιοθέατα και στάσεις πριν τα Ιωάννινα (ή λίγο μετά)

1. Λίμνη Ζηρού, απλά πανέμορφη. Ότι πρέπει για μια βουτιά ή SUP αν είναι καλός ο καιρός.
2. Ρωμαϊκό υδραγωγείο Νικόπολης με τον ποταμό Λούρο στα πόδια σας.
3. Πηγές Λούρου (Βουλιάστα). Μη το χάσετε, τα χρώματα είναι μοναδικά.
4. Αρχαίο θέατρο Δωδώνης (αρχαιολογικός χώρος, 8 ευρώ είσοδος)
5. Σπήλαιο Περάματος (Στο Πέραμα, δίπλα στα Γιάννενα, 7 ευρώ είσοδος, κάθε μισή ώρα). Συγκλονιστικό, εφόσον περνάτε από εκεί, είτε στο πήγαινε είτε στο έλα αξίζει με τα χίλια.

Πρώτη μέρα και άφιξη στα Τζουμέρκα

Ξεκινήσαμε από Αθήνα 8 το πρωί και αφού κολλήσαμε κανα μισάωρο στην Αττική οδό, περάσαμε Ελευσίνα και Ισθμό για να μπούμε για τα καλά στην Ολυμπία οδό. Τέλειος δρόμος, πολλά και ακριβά διόδια μέχρι να φτάσουμε στην γέφυρα Χαρίλαος Τρικούπης (Ρίο Αντίρριο) στην οποία πληρώσαμε άλλα 13,5 ευρώ. Εν συνεχεία, μπαίνουμε απευθείας στη Ιονία οδό η οποία έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα Ιωάννινα. Συνολικά είναι περίπου 40 ευρώ τα διόδια από Αθήνα για Ιωάννινα αλλά ο δρόμος φυσάει που λένε. Πριν φτάσουμε όμως εκεί, αποφασίσαμε να ξεκουραστούμε και να απολαύσουμε τα 4 πρώτα αξιοθέατα που αναφέρουμε στη λίστα πιο πάνω.

Βγαίνοντας από το 4ο, το αρχαίο θέατρο Δωδώνης δηλαδή, η πείνα είχε χτυπήσει κόκκινο και αφού επικοινωνήσαμε με τον πρώτο κατάλυμα μας πρότειναν να φάμε στο χωριό Κουτσελιό στη ταβέρνα Ζαγορίσιος. Μια χαρά φαγητό και λίγο πριν νυχτώσει τελείως ξεκινήσαμε για Τζουμέρκα. Πρώτος προορισμός το χωριό Καλέντζι και ο ξενώνας Ροδάμι στον οποίο φτάσαμε βράδυ φυσικά. Τέλειο δωμάτιο-διαμέρισμα, πρωινό αρκετά πλούσιο και ο οικοδεσπότης μας άψογα πληροφορημένος για την περιοχή. Μας έδωσε αρκετά tips για να περάσουμε όλη τη μέρα μας ξεκινώντας από τους καταρράκτες της Κλίφκης.

Η περιήγηση εκεί ξεκινάει πάνω από το φαράγγι του Άραχθου με άψογη θέα στους ορεινούς όγκους και το ποτάμι που τους διασχίζει. Είδαμε να κάνουν ράφτινγκ και ζηλέψαμε αρκετά είναι η αλήθεια. Αξίζει να κατεβείτε μέχρι τον μεγάλο καταρράκτη (300 μέτρα υψομετρική διαφορά απ’ το σημείο που θα αφήσετε το αυτοκίνητο) και αν το επιτρέπουν οι συνθήκες να φτάσετε μέχρι την όχθη του Άραχθου, να περπατήσετε προς τα δεξιά πάνω στα βράχια και να ανακαλύψετε τις βάθρες και την κατάληξη του ρέματος με άλλον ένα μικρό καταρράκτη, στον ποταμό Άραχθο.

Στο γεφύρι της Πλάκας

Φεύγοντας από την Κλίφκη, στο δρόμο προς τον τελικό μας προορισμό για την ημέρα το Συρράκο, περάσαμε και από το εντυπωσιακότατο γεφύρι της Πλάκας. Αν δεν το έχετε μάθει, το παλιό γεφύρι (του 1800+) κατέρρευσε ολοσχερώς το 2015 αλλά ευτυχώς το 2020 ολοκληρώθηκε η ανακατασκευή του.

Η “ασπρίλα” της καινούργιας πέτρας κάνει μπαμ από μακριά βέβαια αλλά δεν έχουμε παράπονο, εξάλλου και το προηγούμενο παλιό γεφύρι που λέμε, έγινε στα θεμέλια παλαιότερου που και αυτό είχε καταρρεύσει. Ο ποταμός Άραχθος φαίνεται πως δεν αστειεύεται! Να περάσετε το γεφύρι και να ανεβείτε τη πλαγιά, έχει ωραία θέα προς τα Τζουμέρκα (Αθαμανικά Όρη)!

Σπήλαιο Ανεμότρυπα

Συνεχίζοντας το δρόμο προς τον τελικό προορισμό ημέρας, είπαμε το Συρράκο, περνάμε απ’ το χωριό Άγναντα, θαυμάζουμε τον ορεινό όγκο της Στρογγούλας και φτάνουμε λίγο έξω από το χωριό Κτιστάδες και σταματάμε το σπήλαιο Ανεμότρυπα. Να το επισκεφτείτε οπωσδήποτε, ο ξεναγός Μανώλης κάνει καλή δουλειά ενώ το καφέ από πάνω είναι τέλειο για άραγμα κάτω από τα έλατα ακούγοντας παραδοσιακά Ηπειρώτικα με τα κλαρίνα τους και αγοράζοντας μέλι ελάτης και άλλα τέλεια βότανα για όλες τις χρήσεις.

Το σπήλαιο εκπληκτικό και απ’ του χρόνου ο ξεναγός κος Μανώλης μας είπε πως θα επεκταθεί ο επισκέψιμος χώρος μέχρι και τον υπόγειο ποταμό, τον οποίο μέχρι τώρα μόνο ακούγαμε χωρίς να βλέπουμε. Θα πρέπει να είναι αρκετά εντυπωσιακό και θέλουμε να ξαναπάμε μόνο γι’ αυτό. Μη χάσετε τις κοιμώμενες νυχτερίδες που βεντουζάρουν στη στέγη του σπηλαίου.

Πράμαντα και άφιξη στο Συρράκο

Λίγο μετά το σπήλαιο της Ανεμότρυπας φτάσαμε στο κεφαλοχώρι Πράμαντα που είναι και το μεγαλύτερο χωριό των βόρειων Τζουμέρκων. Εκεί αξίζει να επισκεφτείτε τη μεγάλη πλατεία με τον πλάτανο, να φάτε στη χασαποταβέρνα του Μπούτζα (πεντανόστιμο γαλοτύρι και μοσχαράκι στη γάστρα) και να αράξετε για καφέ στο Χαγιάτι με τη ψαγμένη μουσική και τους όμορφους ξύλινους πάγκους. Μετά τα Πράμαντα φτάσαμε μέχρι τους Μελισσουργούς, δεν κατεβήκαμε όμως μέχρι το χωριό γιατί είχε αρχίσει να νυχτώνει, αλλά καθίσαμε λίγο έξω από το γραφικό κόκκινο ξωκλήσι του Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος είχε διδάξει το 1797 στη πλατεία των Πραμάντων!

Νυχτα σχεδόν ξεκινήσαμε τον μακρύ δρόμο για το Συρράκο που ενώ σε φτάνει χαμηλά στο επίπεδο του Καλαρρύτικου ποταμού, σε ανεβάζει μετά μέχρι τα 1200 μέτρα που βρίσκεται το χωριό.

Προσοχή στο δρόμο γιατί έχει:

• αρκετές πεσμένες μεγάλες πέτρες από τα κατακόρυφα βράχια στα πλάγια του δρόμου
• πολλά βατράχια (άγνωστο γιατί βρίσκονται σε τόσο μεγάλο υψόμετρο)
• νυχτοπούλια, μας πέρασε ξυστά μεγάλη κουκουβάγια, όχι πως δεν ξέρει που πάει αλλά μπορεί να φοβηθεί ο οδηγός
• και το σημαντικότερο: αγριογούρουνα!!! Εμάς πέρασε από μπροστά, ευτυχώς όχι πολύ κοντά στο αμάξι, μαμά αγριογούρουνο με 4 αγριογουρουνάκια από πίσω.

Και μετά φτάσαμε στο πανέμορφο Συρράκο. Το βράδυ που φτάσαμε βέβαια μας έκαναν άσχημη εντύπωση τα μεγάλα άσπρα φώτα της πλατείας, δεν ταιριάζουν καθόλου με ένα τόσο όμορφο και παραδοσιακό χωριό.

Μέρα δεύτερη στα Τζουμέρκα

Ξυπνήσαμε και μετά το πρωινό αρχίσαμε τις βόλτες σε όλο το Συρράκο, Αξίζει να φτάσετε μέχρι το ψηλότερο σημείο του για να απολαύσετε τη θέα στο χωριό και τις πλαγιές απέναντι. Μη παραλείψετε καθώς φεύγετε να αράξετε απέναντι από το Συρράκο, στο παγκάκι για να απολαύσετε την αρχιτεκτονική των σπιτιών αλλά και το φαράγγι στα αριστερά του χωριού. Υπάρχει και μονοπάτι που ενώνει το Συρράκο με τους Καλαρρύτες αλλά δεν προλάβαμε να το κάνουμε, κυρίως για να έχουμε δικαιολογία να ξαναπάμε :)

Ιερά Μονή Κηπίνας και μονοπάτι Κουϊάσα Πουλιάνα.

Επόμενη στάση ήταν η ιστορική Ιερά μονή Κηπίνας. Πέρα από το ιστορικό και θρησκευτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει, η Μονή Κηπίνας είναι διάσημη για το ότι είναι χτισμένη σε κάθετο βράχο με τα κελιά των μοναχών και το μικρό σαλονάκι υποδοχής να κρέμονται κυριολεκτικά στο κενό. Να μπείτε και μέσα στη μονή και να ζητήσετε να σας ανοίξουν όλους τους επισκέψιμους χώρους αν δεν είναι ανοικτά ώστε να δείτε τη κουζίνα με τη κρύπτη, τα κελιά των μοναχών με το σαλόνι και το σπήλαιο. Ήμασταν τυχεροί γιατί φτάσαμε μαζί με ένα πούλμαν επισκεπτών και η υπεύθυνη εκεί άνοιξε όλους τους επισκέψιμους χώρους. Μόλις έφυγε το πούλμαν, έκλεισαν τους χώρους και δεν υπήρχε άνθρωπος. Ήθελα να αγοράσω αναμνηστικό και δεν υπήρχε κανείς να πληρώσω, δεν ξέρω αν είναι έτσι γενικά αλλά μας έκανε εντύπωση.

Λίγο πριν τον επόμενο προορισμό, που ήταν το χωριό Καλαρρύτες, και μερικά χιλιόμετρα μετά τη Ιερά Μονή Κηπίνας, να πάτε οπωσδήποτε στο μονοπάτι με το περίεργο όνομα: Κουϊάσα Πουλιανά! έχει και πέτρινο γεφύρι, προσοχή γιατί δεν έχει φυσικά προστατευτικό και είναι αρκετά ψηλά πάνω απ’ το ποτάμι.

Συνεχίστε προς το μικρό αλλά μαγευτικό μονοπάτι για να δείτε τον πρώτο καταρράκτη (ο οποίος ξεκινάει από πάρα πολύ ψηλά και ας μη του φαίνεται) εκεί που βρίσκεται το καφέ, και να συνεχίσετε για άλλα 5-10 λεπτά περπάτημα μέχρι τον δεύτερο καταρράκτη (φωτό ακριβώς πιο κάτω) με την μεγάλη βάθρα για βουτιές και μπάνιο (ζηλέψαμε που δεν ήμασταν καλοκαίρι να βουτήξουμε).

Μοναδική και τεράστια παρατυπία η γεννήτρια της καφετέριας στη περιοχή που προκαλεί θόρυβο αλλά και άσχημη μυρωδιά απ’ το πετρέλαιο που καίει. Είναι πραγματικά απορίας άξιο πως γίνεται να πηγαίνεις σε μια περιοχή απείρου φυσικού κάλλους και αντί να ακούς τον καταρράκτη και να μυρίζεις τη φύση, να ακους τη γεννήτρια και να μυρίζεις πετρέλαιο! Φυσικά και δεν καθίσαμε ούτε για καφέ, ούτε για κάτι άλλο. Το κακό είναι πως θέλαμε να αράξουμε κάπου εκεί κοντά αλλά τελικά φύγαμε “τρέχοντας” (Οκτ 2021 αυτό, ελπίζω στο μέλλον κάτι να αλλάξει)

Στους μοναδικούς Καλαρρύτες

Τελικός προορισμός για την ημέρα, από άποψη αξιοθέατων, το χωριό Καλαρρύτες που έγινε διάσημο ως μοναδικής ποιότητας κέντρο αργυροχοΐας και φυτώριο αργυροχόων. Το περπατήσαμε όλο και απολαύσαμε τη μοναδική θέα στα γραφικά του σπίτια, το φαράγγι και τους ορεινούς όγκους των Τζουμέρκων, μέχρι τελικά να μας καταβάλλει η πείνα και να καταλήξουμε λίγο πάνω απ’ την όμορφη και γραφική πλατεία του, στο παντοπωλείο-καφενείο-ταβέρνα του Ναπολέοντα, η Άκανθος.

Εκεί, μαζί με το φαγητό ήπιαμε και το ωραιότερο χύμα κόκκινο κρασί που έχω ποτέ δοκιμάσει, το οποίο όπως μας είπε ο κος Ναπολέοντας Ζαγκλής, προέρχεται απ’ τη Ζίτσα Ιωαννίνων (ήπιαμε και σε άλλες ταβέρνες κόκκινο κρασί Ζίτσας αλλά ενώ ήταν ωραίο δεν έφτανε με τίποτα τη ποιότητα του Ναπολέοντα).

Ταΐσαμε και τον μεγάλο κόκκινο γάτο του χωριού και πήραμε τους δρόμους με το αυτοκίνητο για να φτάσουμε στο κατάλυμα που είχαμε κλείσει και το οποίο βρισκόταν στους μακρινούς …Κήπους στο κεντρικό Ζαγόρι.

Το ορεινό οδικό πέρασμα Μπάρος, απ’ τα Τζουμέρκα στα Ζαγοροχώρια!

Ευτυχώς που είχαμε πιάσει τη κουβέντα στο Συρράκο κατά τη διάρκεια του πρωινού, με ένα ζευγάρι που μας πρότεινε να ακολουθήσουμε την ορεινή διαδρομή και όχι να γυρίσουμε από τα Πράμαντα (είναι η διαδρομή που προτείνεται συνήθως). Αυτή η διαδρομή είναι γνωστή ως πέρασμα Μπάρος και είναι η δεύτερη ψηλότερη, αμιγώς ασφάλτινη, οδική διαδρομή της Ελλάδας (Οκτ.2021). Πανέμορφα και άγρια ορεινά αλπικά τοπία, μια εντυπωσιακή κορυφή, αρκετά γελάδια στο δρόμο, προσοχή και να μη χαζεύει ο οδηγός, και ένα τεράστιο ελατόδασος μέχρι να φτάστε στο Ανήλιο, ακριβώς απέναντι απ’ το επιβλητικό Μέτσοβο.

Εκεί λοιπόν, πήραμε την Εγνατία οδό και επειδή ήταν βράδυ, την ακολουθήσαμε μέχρι την έξοδο για Ιωάννινα και όχι για Ζαγοροχώρια γιατί έχει αρκετές στροφές και δεν είναι ότι καλύτερο νύχτα ειδικά όταν έχεις οδηγήσει από τους Καλαρρύτες. Προσοχή πάντως στον καιρό γιατί το πέρασμα Μπάρος φτάνει στα 1,905 μέτρα και στα βόρεια Τζουμέρκα είναι γνωστό πως ο χιονιάς δεν αστειεύεται.

Αξιοθέατα στα Ζαγοροχώρια, χωριά και γεφύρια.

• Πρώτος προορισμός και απ’ τους καλύτερους το Δίλοφο. Μείναμε στο Αρχοντικό Διλόφου (αξίζει φουλ) και φάγαμε στο Λίθο, σε αυτή τη ταβέρνα να φάτε οπωσδήποτε! Ότι πήραμε ήταν εκπληκτικό, με καλό κόκκινο κρασί χύμα. Βόλτα οπωσδήποτε περιμετρικά του χωριού, για ωραία θέα.
• Χωριό Κήποι: Μείναμε στον Μαχαλά. Καλά ήταν αλλά δεν είχε το πρωινό που είχε στο Αρχοντικό Διλόφου. Δεν ήταν άσχημο πάντως και χόρταινες. Στους Κήπους θα πρότεινα να ανεβείτε μέχρι τον ναό του Αγίου Νικολάου, του 1700+ με εκπληκτική θέα στο χωριό και τη Πίνδο. Πηγαίνοντας προς Κήπους θα συναντήσετε τα 2 διασημότερα πέτρινα γεφύρια της περιοχής, του Νούτσου ή Κοκκόρη (ή Κόκκορου, πες το όπως θες, θα καταλάβουν αν ρωτήσεις :) )  και το τρίτοξο Καλογερικό. Αξίζει στάση για φωτογραφίες και στα δυο.
  
  Επιπλέον, εκεί κοντά, υπάρχει το γεφύρι του Καπετάν Αρκούδα, του Λασκαρίδη και του Πιτσιώνη. Είναι ωραία και τα τρία και ειδικά του Λασκαρίδη είναι ακριβώς πριν τους Κήπους. Του Πιτσιώνη νομίζω είναι μετά τους Κήπους και αξίζει μία επίσκεψη ενώ του Καπετάν Αρκούδα λίγα χιλιόμετρα πριν του Κοκκόρου όπως πας απ’ το Δίλοφο προς τους Κήπους.

• Σε αυτό το κομμάτι του Ζαγορίου θα πρότεινα επίσκεψη στο Κουκούλι και τη πλατεία του, στο Καπέσοβο (μαζί με τα Μικρό/Μεγάλο Πάπιγκο και το Δίλοφο είναι ένα από τα 4 χαρακτηρισμένα παραδοσιακά/αυθεντικά χωριά του Ζαγορίου) και το Τσεπέλοβο (εκεί φάγαμε πεντανόστιμα καρύδια χύμα από καρυδιά που τα “έριχνε” εκείνη την ώρα). Στο Τσεπέλοβο μας είπαν για φαϊ είτε σε αυτό που είναι στη πλατεία (η Μικρή Άρκτος) είτε σε αυτό λίγο πριν μπεις στο χωριό για παϊδάκια.

Σκάλα Βραδέτου και θέση Μπελόη, θέα στο φαράγγι του Βίκου

• Λίγο μετά το Καπέσοβο έχει ταμπέλα για χωριό Βραδέτο. Εκεί αξίζει να πας για να δεις στην αρχή του δρόμου τη Σκάλα Βραδέτου πάνω στην απέναντι πλαγιά (πέτρινα σκαλοπάτια σε κατακόρυφη πλαγιά που συνέδεε μέχρι τη δεκαετία του 1970(!) το χωριό Βραδέτο με το Καπέσοβο και το υπόλοιπο Ζαγόρι) καθώς και τη θέση θέασης του φαραγγιού του Βίκου με το όνομα Μπελόη.
  
  Για να πας εκεί είναι λίγο δύσκολο αλλά έχει τη πιο ωραία θέα στο φαράγγι που βρήκαμε συγκλονιστική. Από τις αρχές του χωριού Βραδέτο, έχει περπάτημα 2,5χλμ, λίγο σε ήπιο χωματόδρομο και το περισσότερο σε ίσιο σχετικά μονοπάτι αλλά με βράχια που είναι λίγο κουραστικό (εμείς το κάναμε και στο τέλος της ημέρας οπότε μας φάνηκε λίγο κάπως). Αξίζει τρελά.

Βίτσα, Μονοδένδρι και θέση Οξυά για το φαράγγι του Βίκου

• Φεύγοντας από αυτή τη περιοχή, πας πιο κεντρικά κάνοντας στάση στα Άνω Πεδινά (δε πήγαμε αλλά μας είπαν πως είναι ωραία, έχει και ένα μοναστήρι που αξίζει να επισκεφτείς, το έχουμε αφήσει για την επόμενη φορά). Στα πιο κεντρικά λοιπόν θα συναντήσεις τη Βίτσα, οπωσδήποτε στάση για να δείτε τη πλατεία της Κάτω Βίτσας με τον τεράστιο πλάτανο και τη θέα στην Άνω Βίτσα. Μετά τη Βίτσα είναι το Μονοδένδρι, το τουριστικότερο χωριό του Ζαγορίου με ωραία πλατεία. Από εκεί, με τα πόδια αξίζει να πάτε στη μονή της Αγίας Παρασκευής του 14ου αιώνα, με ωραία θέα και χειροποίητες αγιογραφίες.
• Για φαγητό στη περιοχή μας πρότειναν “Στα ριζά” και το “κανέλα και γαρύφαλλο”. Και τα δύο είπαν πως είναι καλά. Δεν έτυχε πάντως να φάμε εμείς σε κάποιο οπότε δεν έχω προσωπική γνώμη.

• Από το Μονοδένδρι, να πάτε οπωσδήποτε με το αυτοκίνητο, στη θέση Οξυά (λιγότερο και πιο εύκολο περπάτημα συγκριτικά με τη θέση Μπελόη) με πολύ ωραία επιβλητική θέα στο φαράγγι του Βίκου. Για να πας εκεί περνάς από το “Πέτρινο Δάσος” με κάποια ιδιαίτερα σημεία και περίεργα βράχια.

Κάτω απο την Αστράκα: Βίκος, Μικρό και Μεγάλο Πάπιγκο.

• Αφήνουμε αυτή τη περιοχή και πάμε πιο βόρεια όπου θα επισκεφτούμε την όμορφη Αρίστη, περπατήστε την απ’ το φανάρι μέχρι πάνω περιμετρικά και καταλήξτε πίσω στη μικρή πλατεία. Μετά την Αρίστη είτε πας προς Πάπιγκο είτε προς το χωριό Βίκο. Να πάτε οπωσδήποτε στον Βίκο, έχει ξύλινο κιόσκι με σούπερ θέα στο φαράγγι (γεωγραφικά είναι ακριβώς απέναντι από τη Θέση Μπελόη) και να βρείτε τον κυρ Κώστα που έχει βγάλει τραπεζάκια στο οικόπεδο δίπλα στο κιόσκι και περιμένει άδεια για να αρχίσει να σερβίρει καφέδες και άλλα.
  
  Έχει και μαγαζάκι με παραδοσιακά προϊόντα. Ο Βίκος είναι πολύ μικρό χωριό οπότε εκτός από τη θέα δεν έχει και κάτι άλλο νομίζω αλλά αξίζει μια επίσκεψη.

• Και μετά ξεκινάμε προς Μικρό και Μεγάλο Πάπιγκο. Πριν αρχίσουν οι στροφές, στάση στο γεφύρι της Αρίστης απ’ το οποίο περνάει ο Βοϊδομάτης. Εκπληκτικά παγωμένα, πεντακάθαρα και γαλαζοπράσινα νερά. Θα πρότεινα βόλτα δίπλα στο ποτάμι προς τα βόρεια (προς τα αριστερά δηλαδή αν παρκάρεις μούρη προς το ποτάμι). Έχει μονοπάτι μέσα στα πλατάνια το οποίο, αν βρεις το σημείο δεν είναι δύσκολο πάντως, γίνεται πέτρινο με καμάρα και ωραία θέα στο ποτάμι και την Αστράκα.
• Από το γεφύρι της Αρίστης ξεκινάνε οι στροφές και τα πέταλα οπότε καλύτερα να μην έχετε φάει πριν την ανάβαση προς Μεγάλο Πάπιγκο. Στο Μεγάλο Πάπιγκο στάση για βόλτα, είναι όπως το λέει το όνομα, μεγάλο, οπότε έχει διαφορετικά σημεία απ’ όπου μπορείς να δεις τμήματα του παραδοσιακού οικισμού. Εμείς τα περπατήσαμε όλα και αξίζει τον κόπο.
  
  Το Μεγάλο Πάπιγκο είναι το πιο in χωριό οπότε πολύ πιθανό να δείτε και κόσμο που έχει σκάσει από κομμωτήριο… Μαγαζιά για σούπερ πίτες και δωράκια είναι “η Στέρνα” (τέλεια χορτόπιτα και γλυκό τριαντάφυλλο), το Ρογκοβό (ο πωλητής είναι ωραίος τύπος) και το Κουκουνάρι (πολύ νεανικό στέκι, γεμάτο με νεαρόκοσμο κυρίως, με τεράστιες χορτόπιτες και άλλα φυσικά που δεν προλάβαμε να δοκιμάσουμε). Σίγουρα θα έχει και άλλα μαγαζιά αλλά δεν προλάβαμε να τα επισκεφτούμε. Για φαγητό μας είπαν το “Άστρα” αλλά δεν έτυχε να φάμε.

Κάτω από την επική Αστράκα: Μικρό και Μεγάλο Πάπιγκο

• Και κλείνουμε με το αγαπημένο μου Μικρό Πάπιγκο. Πριν φτάσετε όμως έχει οπωσδήποτε στάση στις Οβίρες (είναι στο δρόμο απ’ το Μεγάλο στο Μικρό Πάπιγκο, μπορείτε να τις βρείτε και ως Κολυμπήθρες αλλά το σωστό είναι Οβίρες). Θέλει προσοχή γιατί έχει βράχια που γλιστράνε αλλά εμείς το πήγαμε μέχρι τέρμα γιατί πριν αρχές Οκτωβρίου δεν είχε και πολύ νερό.

• Επιπλέον, πριν φτάσεις στο μικρό Πάπιγκο και από αρκετά σημεία του Μεγάλου θα έχετε την ευκαιρία να δείτε τους επιβλητικούς πύργους της Αστράκας. Ορεινοί όγκοι που με λίγη φαντασία μοιάζουν με δόντια δράκου (2400+ μέτρα η ψηλότερη κορφή). Το Μικρό Πάπιγκο βρίσκεται κάτω ακριβώς και η θέα καθώς πας στο χωριό αλλά και περπατώντας το είναι συγκλονιστική.
  
  Στο Μικρό Πάπιγκο μείναμε στον πρώτο ξενώνα που είναι δίπλα στον πρώτο χώρο στάθμευσης, το Πάπιγκο Towers. Μια χαρά, καλό πρωινό αλλά λίγο εκτός τόπου και χρόνου με την μουσική και τη διακόσμηση του χώρου του πρωινού/εστιατορίου. Για καφέ και μοναδική θέα στο Πινόκιο, έξω αν δεν έχει κρύο βέβαια. Για φαγητό μην παραλείψετε να πάτε στον Δία. Τέλεια φασολάδα, λουκάνικο, μετσοβόνε και παϊδάκια, γενικά ότι πήραμε ήταν νοστιμότατο.

• Πήγαμε μάλιστα 2 φορές. Κάτσαμε έξω με σόμπα γιατί μέσα είχε αρκετό φως και τίποτα το ιδιαίτερο από διακόσμηση ενώ έξω στην αυλή ήταν πολύ όμορφα. Στο Μικρό Πάπιγκο, να περπατήσετε μέχρι εκεί που φτάνουν τα τελευταία σπίτια προς τα δεξιά και όχι από κει που είναι ο ξενώνας 1700 και τα μονοπάτια προς Δρακόλιμνη.
  
  Και φυσικά να επισκεφτείτε και τον πανέμορφου ναού του χωριού. Κλείνοντας, στο Μικρό Πάπιγκο θα βρείτε το κέντρο ενημέρωσης της περιοχής οπου ο πλήρως ενημερωμένος Κώστας μπορεί να σας λύσει απορίες και να σας δημιουργήσει καινούργιες προτείνοντας νέα αξιοθέατα και διαδρομές. Εμείς πήγαμε και συζητήσαμε μαζί του κανά μισάωρο τουλάχιστον!
• Αν έχετε χρόνο να πάτε και στο παλιό πέτρινο γεφύρι της Κλειδωνιάς, είναι λίγο εκτός δρόμου και εμείς δεν προλάβαμε τώρα. Είχα πάει πριν 15 χρόνια όμως και είναι πανέμορφα καθώς περνάει και ο μοναδικός Βοϊδομάτης από κάτω.
  
  Έχει και πανέμορφο μονοπάτι που σε βγάζει πολύ κοντά στο γεφύρι της Αρίστης (1,5 ώρα περπάτημα) αλλά απ’ ότι μας είπαν προτείνεται για άνοιξη, καλοκαίρι και Σεπτέμβριο. Αν είχαμε 1-2 μέρες παραπάνω θα το κάναμε σίγουρα πάντως.